خرید، نصب و مدیریت سخت‌افزارها همیشه هزینه زیادی را به شرکت‌ها و کاربران تحمیل می‌کند. یکی از روش‌های کاهش این هزینه، استفاده از سرور ابری است که دسترسی به توان پردازشی و ذخیره‌سازی را بدون نیاز به صرف این هزینه‌ها ممکن می‌کند. در این مطلب می‌بینیم سرور ابری چیست و چطور کارایی توسعه‌دهندگان، سازمان‌ها و حتی کاربران عادی را متحول می‌کند.
سرور ابری چیست ؟
سرور ابری (Cloud Server) نوعی سرور مجازی است که منابع پردازشی، ذخیره‌سازی و شبکه را از طریق اینترنت در اختیار کاربر قرار می‌دهد. این سرورها به جای وابستگی به یک سرور فیزیکی خاص، توسط شبکه‌ای از دیتاسنترها در نقاط جغرافیایی مختلف میزبانی می‌شوند. در نتیجه اگر یک سرور از کار بیفتد، سرورهای دیگر همچنان فعال هستند و سیستم شما دچار اختلال و قطعی نمی‌شود.
تصور کنید به جای اینکه یک کامپیوتر قدرتمند بخرید، از قدرت پردازش چندین کامپیوتر در نقاط مختلف دنیا به صورت همزمان استفاده کنید. این دقیقا همان کاری است که سرور ابری انجام می‌دهد.
سرورهای ابری به دلیل ماهیت مجازی خود، انعطاف‌پذیری بالایی دارند و به سرعت با نیازهای کاربران سازگار می‌شوند. بنابراین وقتی از سرور ابری استفاده می‌کنید، به مجموعه‌ای از منابع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری دسترسی دارید که به صورت پویا و متناسب با نیاز شما تخصیص داده می‌شوند. در ادامه می‌بینیم که سازوکار سرور ابری چیست و چطور پیاده‌سازی میشود.
سرور ابری چطور کار می‌کند؟
یک ارائه‌کننده خدمات ابری مثل مایکروسافت را تصور کنید که تعداد زیادی سرور قدرتمند در مراکز داده خود نگهداری می‌کند. این شرکت منابع قدرتمند سرورهای خود را به قطعات کوچکتر تقسیم کرده و هر قطعه را به عنوان یک سرور جداگانه به مشتریان اجاره می‌دهد. این قطعات کوچک همان سرورهای ابری هستند.
تقسیم سرورها به بخش‌های کوچکتر از طریق فناوری مجازی‌سازی انجام میشود. به کمک نرم‌افزار هایپروایزر (Hypervisor) می‌توان یک سرور فیزیکی را به چندین سرور مجازی تبدیل و به هر کدام سیستم عامل و برنامه‌های کاربردی جداگانه‌ای اختصاص داد. این امر موجب بهینه‌سازی منابع سخت‌افزاری و کاهش هزینه‌های نگهداری و راه‌اندازی سرورها میشود.
اما روش اتصال به سرور ابری چیست ؟ کاربران برای اتصال به این نوع سرور از شبکه اینترنت و پروتکل‌های امن مانند SSH یا VPN استفاده می‌کنند. این پروتکل‌ها بین دستگاه کاربر و سرور ابری یک ارتباط امن و رمزنگاری شده برقرار خواهند کرد.
سرور ابری زیر مجموعه یک مدل از رایانش ابری به نام زیرساخت به عنوان سرویس (iaas چیست؟) است. از دیگر مدل‌‌های خدمات رایانش ابری باید به PaaS یا پلتفرم به عنوان سرویس (saas چیست؟) اشاره کرد. در PaaS محیط رایانش ابری همراه با ابزارهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری برای توسعه اپلیکیشن‌ها ارائه میشود اما در SaaS فقط یک محصول نرم‌افزاری از طریق ابر به مشتریان عرضه خواهد شد.
کاربردهای سرور ابری چیست ؟
کاربردهای سرور ابری آنقدر گسترده است که می‌توان آن را یک جعبه ابزار دیجیتال برای همه دانست:
میزبانی وب‌سایت و اپلیکیشن: شاید بپرسید دلیل میزبانی وب‌سایت یا اپلیکیشن روی سرور مجازی ابری چیست؟ این کار باعث میشود وب‌سایت شما سریع‌تر بارگذاری شده و در برابر حملات سایبری مقاوم‌تر باشد.
پشتیبان‌گیری از اطلاعات: به جای اینکه اطلاعات مهم را روی هارد دیسک ذخیره کنید، آنها را روی سرور ابری آپلود کنید. بدین ترتیب خیالتان راحت است که اطلاعاتتان در جایی امن نگهداری می‌شوند و در صورت خرابی کامپیوتر از بین نمی‌روند. عاوه بر این از هر جایی به فایل‌های خود دسترسی دارید.
اجرای نرم‌افزارهای سازمانی: شرکت‌ها برای مدیریت امور داخلی یا توسعه پروژه‌ها از نرم‌افزارهای مختلفی استفاده می‌کنند. سرور ابری بستری امن و قدرتمند برای اجرای این نرم‌افزارها فراهم می‌کند.
پردازش کلان‌داده و هوش مصنوعی: کلاد سرور با ارائه قدرت محاسباتی بالا امکان پردازش حجم عظیمی از داده و اجرای الگوریتم‌های پیچیده هوش مصنوعی را فراهم می‌کند. این قابلیت برای تحلیل داده و یادگیری ماشین بسیار حیاتی است.
اینترنت اشیا: سرورهای ابری امکان جمع‌آوری، ذخیره‌سازی و تحلیل داده‌های حاصل از میلیون‌ها دستگاه متصل به شبکه را فراهم می‌کنند.
توسعه و تست نرم‌افزار: توسعه‌دهندگان می‌توانند از سرورهای ابری برای ایجاد محیط توسعه و تست استفاده کنند. این امر سرعت و بازدهی توسعه نرم‌افزار را افزایش داده و هزینه‌های مربوط به زیرساخت را کاهش می‌دهد.
ایجاد زیرساخت مجازی: با استفاده از سرور ابری می‌توانید شبکه مجازی ایجاد کنید. این کار به شما انعطاف‌پذیری زیادی می‌دهد و می‌توانید زیرساخت‌های IT خود را به سرعت و به راحتی تغییر دهید.
استریم بازی: گیمرها می‌توانند با استفاده از سرور ابری بازی‌های کامپیوتری را بدون نیاز به سخت‌افزار قدرتمند اجرا کرده و به صورت آنلاین بازی کنند.
بیشتر بخوانید: فضای ابری چیست و چه کاربردی دارد؟
انواع سرور ابری
تصمیم گرفته‌اید که از سرور ابری استفاده کنید، اما با انواع مختلف آن مواجه شده‌اید و نمی‌دانید بهترین مدل سرور ابری برای نیازهای شما کدام است؟ در ادامه سه مدل رایج سرور ابری را معرفی می‌کنیم تا گزینه مناسب را بر اساس نیاز انتخاب کنید.
سرور ابری عمومی (Public Cloud)
در سرور ابری عمومی منابع ذخیره‌سازی، قدرت پردازش و پهنای باند بین همه کاربران به اشتراک گذاشته میشود. این سرویس توسط شرکت‌های بزرگی مثل آمازون (AWS)، مایکروسافت (Azure)، گوگل (GCP) و برندهای داخلی مثل ایران سرور ارائه شده و برای عموم قابل دسترسی است.
مزایا:
- هزینه پایین به دلیل اشتراک منابع
- مقیاس‌پذیری بالا
- عدم نیاز به مدیریت زیرساخت
چالش‌ها:
- نگرانی‌های امنیتی به دلیل اشتراک منابع
- محدودیت در شخصی‌سازی
سرور ابری خصوصی (Private Cloud)
در این مدل منابع محاسباتی به صورت انحصاری در اختیار یک سازمان یا فرد قرار داده میشود و دیگران به آن دسترسی ندارند. این نوع سرور می‌تواند در مرکز داده سازمان یا توسط ارائه‌دهنده خدمات ابری میزبانی شود.
مزایا:
- کنترل بیشتر
- امنیت بالا
- قابلیت شخصی‌سازی بالا
- مناسب برای صنایع حساس
چالش‌ها:
- هزینه بالاتر نسبت به سرورهای عمومی
- نیاز به تخصص فنی برای مدیریت
سرور ابری اختصاصی (Dedicated Cloud)
این مدل ترکیبی از مزایای سرور عمومی و خصوصی است. در این روش سخت‌افزار فیزیکی به صورت اختصاصی به یک مشتری اختصاص می‌یابد، اما مدیریت آن توسط ارائه‌دهنده خدمات ابری انجام میشود.
مزایا:
- عملکرد مناسب
- امنیت بیشتر نسبت به سرور ابری عمومی
- انعطاف‌پذیری در پیکربندی
چالش‌ها:
- هزینه بالاتر نسبت به سرور عمومی
بیشتر بخوانید: معماری رایانش ابری چیست و معمار ابری کیست؟
مزایای سرور ابری
به این فکر کرده‌اید که چرا درصد بالایی از کسب‌وکارها از سرور ابری بهره می‌برند؟ جواب ساده است: مزایای متعدد و فوق‌العاده سرور ابری تجربه کاری افراد را دگرگون کرده است. در ادامه تعدادی از این مزایا را مرور می‌کنیم.
صرفه‌جویی در هزینه
با سرور ابری دیگر نیازی به خرید و نگهداری سخت‌افزارهای گران قیمت ندارید و هزینه‌های شما به طور قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. مثل این است که به جای خرید یک ماشین گران قیمت، آن را اجاره کرده‌اید و فقط برای زمان استفاده هزینه می‌پردازید.
مقیاس‌پذیری عالی
با استفاده از سرور ابری به راحتی می‌توانید منابع سخت‌افزاری را مطابق با نیازتان افزایش یا کاهش دهید. اگر کسب‌وکارتان رشد کرد، حتی بدون نیاز به راه‌اندازی دوباره سرور قدرت پردازشی، پهنای باند یا حافظه بیشتری به آن اضافه کنید تا دسترسی به سرویس دچار اختلال نشود. اگر هم به منابع کمتری نیاز داشتید، ابعاد سرور را کم کنید تا هزینه‌هایتان به همان میزان کاهش پیدا کند.
دسترسی‌پذیری از همه‌جا
با سرور ابری دیگر محدود به یک مکان خاص نیستید. از هر جایی که اینترنت داشته باشید، می‌توانید به سرور ابری و اطلاعاتتان دسترسی پیدا کنید. مثل این می‌ماند که یک دفتر کار همیشه همراهتان است!
امنیت همه جانبه
برخلاف تصور عموم، سرورهای ابری معمولاً امنیت بالاتری نسبت به سرورهای محلی دارند چون ارائه‌دهندگان خدمات از پیشرفته‌ترین فناوری‌های امنیتی استفاده می‌کنند.
آپ‌تایم بی‌نظیر
ارائه‌دهندگان سرورهای ابری از چندین دیتاسنتر در نقاط جغرافیایی متفاوت استفاده می‌کنند. در نتیجه اگر یکی از سرورها یا دیتاسنترها دچار مشکل شود، سرورهای دیگر همچنان فعال هستند تا اختلالی در دسترسی به سرویس ایجاد نشود. به همین دلیل بسیاری از ارائه‌دهندگان ابری تضمین آپ‌تایم ۹۹.۹٪ و حتی بالاتر ارائه می‌دهند که نشان‌دهنده قابلیت اطمینان بالای این سرویس‌هاست.
بازیابی اطلاعات
اگر سیستم‌ها دچار مشکل شده یا اطلاعات شرکت به هر دلیلی از بین برود، با سرور ابری می‌توانید به راحتی آنها را بازیابی کنید. ارائه دهندگان خدمات ابری با راهکارهای پشتیبان‌گیری و بازیابی پیشرفته از اطلاعات شما به طور منظم پشتیبان تهیه می‌کنند. مثل این است که یک کپی از اطلاعاتتان همیشه در جایی امن نگهداری میشود.
معایب و چالش‌های سرور ابری
با وجود مزایای متعدد سرورهای ابری، این فناوری همچنان با چالش‌هایی مواجه است که باید پیش از اتخاذ تصمیم نهایی به دقت بررسی شوند.
وابستگی به اینترنت
پاشنه آشیل رایانش ابری وابستگی کامل آن به اینترنت است. بدون دسترسی به اینترنت پایدار و پرسرعت، عملا استفاده از خدمات ابری ناممکن خواهد بود. قطعی اینترنت یا کاهش سرعت آن می‌تواند باعث اختلال در عملکرد کسب‌وکارها و از دست رفتن اطلاعات مهم شود.
محدودیت در سفارشی‌سازی
در سرورهای فیزیکی کاربران روی سخت‌افزار و نرم‌افزارکنترل کامل دارند و آن را به طور دلخواه سفارشی‌سازی می‌کنند. اما در سرورهای ابری کنترل زیرساخت‌ها از دست شما خارج میشود. به‌روزرسانی‌ها، تغییرات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، مدیریت فضای ابری و حتی قطع و وصل سرویس‌ها همگی توسط ارائه‌دهنده‌ی خدمات ابری انجام می‌شوند.
هزینه‌های پنهان
برخی ارائه‌دهندگان خدمات ابری برای مصرف پهنای باند، فضای ذخیره‌سازی بیشتر، پشتیبانی فنی، بکاپ‌گیری و یا استفاده از ویژگی‌های پیشرفته‌تر هزینه‌های اضافی دریافت می‌کنند که در نهایت بهای سرور ابری را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
فرق سرور ابری با سرور مجازی
سرور ابری و سرور مجازی دو راه‌حل محبوب در زمینه میزبانی وب و مدیریت داده‌ها هستند اما از نظر ساختار با هم تفاوت‌هایی دارند.
سرور مجازی (VPS) در واقع یک سرور فیزیکی است که به چند بخش جداگانه تقسیم شده و هر بخش به‌عنوان یک سرور مجزا عمل می‌کند. اما سرور ابری مجموعه‌ای از سرورهای فیزیکی متصل به هم است که در مکان‌های جغرافیایی متفاوتی قرار دارند.
سرورهای مجازی معمولاً هزینه‌های پایین‌تری نسبت به سرورهای ابری دارند، چرا که منابع سرور به‌صورت ثابت و مشخص از ابتدا تعیین می‌شوند. با این وجود سرور ابری به دلیل ساختار توزیع‌شده، پایداری و دسترس‌پذیری بیشتری دارد.
انتخاب بین سرور ابری و سرور مجازی به نیازها و اولویت‌های شما بستگی دارد. اگر به دنبال مقیاس‌پذیری بالا، قابلیت اطمینان بالا و دسترسی آسان هستید، سرور ابری گزینه مناسبی برای شماست. اما اگر به دنبال کنترل بیشتر، امنیت بیشتر و عملکرد بهتر هستید، سرور مجازی می‌تواند انتخاب بهتری باشد.
بیشتر بخوانید: زیرساخت ابری چیست؟ راهنمای انتخاب زیرساخت ابری
جدول مقایسه سرور ابری با سرور مجازی:
| ویژگی | سرور ابری | سرور مجازی |
| مقیاس‌پذیری | بسیاربالا | محدود |
| قابلیت اطمینان | بسیار بالا | بالا |
| کنترل | محدود | بالا |
| امنیت | بالا | بسیار بالا |
| عملکرد | متغیر | بالا |
| هزینه | متغیر | ثابت |
فرق سرور ابری با سرور اختصاصی
سرور ابری و سرور اختصاصی دو فناوری قدرتمند در زمینه رایانش ابری هستند که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند.
سرور اختصاصی یک سرور فیزیکی است که به طور کامل به کاربر اختصاص داده میشود. در این مدل منابع به طور انحصاری در اختیار کاربر است و می‌تواند سیستم عامل، نرم‌افزارها و تنظیمات امنیتی مورد نظر خود را نصب و پیکربندی کند. البته دسترسی به این قابلیت‌ها نیاز به بودجه بالایی دارد چون هزینه سرور اختصاصی به مراتب از سرور ابری بیشتر است.
جدول مقایسه سرور ابری با سرور اختصاصی
| ویژگی | سرور ابری | سرور اختصاصی |
| مقیاس‌پذیری | بسیاربالا | محدود (نیازمند ارتقا سخت‌افزار) |
| قابلیت اطمینان | بسیار بالا | بالا |
| کنترل | محدود | بالا |
| امنیت | بالا | بسیار بالا |
| عملکرد | متغیر | بالا |
| هزینه | متغیر | بالا |
جمع‌بندی
سرور ابری امکان ذخیره‌سازی، پردازش، و مدیریت داده‌ها را به صورت آنلاین و بدون نیاز به زیرساخت‌های فیزیکی فراهم می‌کند. انواع مختلفی از این سرویس وجود دارد از جمله سرور ابری عمومی، خصوصی و هیبریدی که هر یک برای نیازهای خاصی طراحی شده‌اند.
سرور مجازی ابری هزینه‌های شما را کاهش داده و در عین حال دسترسی بهتر، مقیاس‌پذیری مناسب و امنیت بالاتری را به ارمغان می‌آورد. کاربردهای این فناوری بسیار گسترده است و شامل حوزه‌های مختلفی مانند ذخیره‌سازی داده‌ها، میزبانی وب، پردازش داده‌های بزرگ، و توسعه و تست نرم‌افزار میشود.
اپراتور هوش مصنوعی کاربردی اهورا با ارائه خدماتی نظیر پردازش گرافیکی ابری، ذخیره‌سازی هوش مصنوعی و مشاوره تخصصی، به‌طور همه‌جانبه پاسخگوی نیازهای متنوع مشتریان در حوزه هوش مصنوعی است. در اهورا با خرید سرور gpu با انواع مختلف کارت گرافیک انویدیا RTX 2080 یا RTX 4090 و … ماشین گرافیکی ابری خود را با توجه به نیازتون بسازید.
سوالات متداولی که شما می پرسید؟
1. سرور ابری چیست؟
یک سرویس محاسباتی است که به کاربران امکان ذخیره و پردازش داده‌ها را به صورت آنلاین و بدون نیاز به زیرساخت فیزیکی می‌دهد.
2. انواع سرورهای ابری کدامند؟
سرور ابری عمومی، خصوصی و اختصاصی. سرورهای عمومی بین چندین کاربر به اشتراک گذاشته می‌شوند اما سرورهای خصوصی و اختصاصی به طور انحصاری ارائه می‌شوند.
3. معایب سرور ابری چیست ؟
نگرانی‌های امنیتی، وابستگی به اینترنت و محدودیت سفارشی‌سازی از جمله معایب سرور ابری هستند.
4. آیا سرورهای ابری امن هستند؟
امنیت سرورهای ابری به ارائه‌دهنده و پروتکل‌های امنیتی آنها بستگی دارد. انتخاب یک ارائه‌دهنده معتبر و بررسی معیارهای امنیتی به کاهش ریسک کمک می‌کند.
5. آیا سرور ابری برای من مناسب است؟
اگر به دنبال مقیاس‌پذیری، انعطاف‌پذیری و کاهش هزینه‌ها در زیرساخت فناوری اطلاعات خود هستید، سرور ابری گزینه مناسبی برای شماست.
6. برای استفاده از سرور ابری به دانش فنی نیاز دارم؟
به نوع سرور ابری و ارائه‌دهنده آن بستگی دارد. برای برخی سرورها دانش فنی لازم است اما برخی دیگر مانند سرورهای ابری مدیریت شده به دانش فنی خاصی نیاز ندارند
منابع:
