رایانش ابری چیست؟ شاید پیچیده به نظر برسد اما در یک کلام به شما امکان می‌دهد به‌جای پرداخت هزینه برای خرید سخت‌افزار و نرم‌افزار، آنها را اجاره کنید. با رایانش ابری دسترسی به داده‌ها و برنامههای کاربردی در هر زمان و هر مکان ممکن است و می‌توان با امنیت بیشتر و هزینه کمتر، از منابع قدرتمند پردازشی بهره برد. در این مطلب به بررسی جامع کاربردها، مزایا و معایب و نمونه‌های رایانش ابری می‌پردازیم تا با دیدی جامع به دنیای جذاب ابرها وارد شوید.
رایانش ابری چیست؟
رایانش ابری یا Cloud Computing به معنی ارائه خدمات محاسباتی و پردازشی از طریق اینترنت است. شرکت‌های ارائه دهنده رایانش ابری همه زیرساخت‌های لازم از جمله سرور، ابزارهای ذخیره‌سازی، شبکه، پایگاه داده، نرم‌افزارها و داشبوردهای تحلیل را بر بستر اینترنت در اختیار کاربر قرار داده و در ازای میزان استفاده هزینه دریافت می‌کنند.
در این مدل، شرکت‌ها پیاده‌سازی و مدیریت زیرساخت‌های محلی مانند سرورها و دیتاسنترها را به شرکت‌های دیگر برون‌سپاری کرده و به ساده‌ترین شکل ممکن به منابع محاسباتی مورد نیاز دسترسی پیدا می‌کنند.
مزایای متعدد رایانش ابری از جمله کاهش هزینه‌ها و افزایش انعطاف‌پذیری آن را به بخشی جدایی‌ناپذیر از ساخت‌های فناوری اطلاعات تبدیل کرده است. بزرگترین ارائه‌دهندگان این سرویس در دنیا شامل آمازون وب سرویس (AWS)، گوگل کلاد (Google Cloud) و مایکروسافت اژور (Microsoft Azure) هستند. در ایران هم شرکت‌های معتبری مثل ایران سرور خدمات رایانش ابری را به مشتریان ارائه می‌کنند.
پردازش ابری چگونه کار میکند؟
فرایند کار در رایانش ابری از زمان اتصال کاربر تا پردازش داخلی و ارائه خدمات شامل این مراحل است:
1. ورود به سرویس
کاربر از طریق مرورگر وب یا اپلیکیشنی خاص (مثلا Dropbox یا گوگل درایو) به سرویس ابری دسترسی پیدا کرده و احراز هویت می‌شود.
2. ارسال درخواست
کاربر درخواست استفاده از یک خدمت (مثل ذخیره‌سازی داده یا اجرای یک برنامه خاص) را از طریق اینترنت به سرورهای ابری ارسال میکند.
3. پردازش درخواست در دیتاسنتر
دیتاسنترها مراکزی هستند که تعداد زیادی سرور و تجهیزات ذخیره‌سازی داده در آنها وجود دارد. برنامهها و سرویس‌های موردنظر از قبل توسط سرویس دهنده در این دیتاسنترها نصب شده است.
4. مدیریت منابع
سیستم‌های هوشمند ابری، منابع مورد نیاز را برای اجرای درخواست کاربر تخصیص می‌دهند. برای مثال اگر کاربر بخواهد فایلی را آپلود کند، سیستم به دنبال فضای ابری مناسب می‌گردد. اگر درخواست اجرای یک برنامه را داشته باشد، منابع پردازشی (CPU و RAM) را به آن اختصاص می‌دهد.
5. اجرای درخواست
پس از تخصیص منابع، درخواست کاربر اجرا می‌شود. این درخواست می‌تواند ذخیره فایل، اجرای برنامه، دسترسی به پایگاه داده یا تحلیل اطلاعات در محیط ابری باشد.
6. مقیاس‌پذیری
سیستم به طور مداوم عملکرد پردازشی را بررسی میکند. هرچه حجم کار سنگین‌تر باشد، تعداد سرورها یا منابع بیشتری به آن اختصاص داده می‌شود. بعد از رفع نیاز منابع آزاد می‌شوند.
7. پشتیبان‌گیری و امنیت
سرویس‌های ابری به‌طور خودکار از داده‌ها پشتیبان‌گیری کرده و در چند دیتاسنتر مختلف ذخیره می‌کنند تا در صورت بروز مشکل داده‌ها از دست نروند.
رایانش ابری کاملا به مجاز‌ی‌سازی و خودکارسازی وابسته است و بسیاری از زیرساخت‌های ابری از این تکنولوژی‌ها استفاده می‌کنند. ماشین مجازی منابع فیزیکی (پردازنده سرور، حافظه و RAM) را بین چندین کاربر به صورت مجازی تقسیم میکند. به عبارت دیگر، سرورها به چندین ماشین مجازی تبدیل شده و هر کدام به صورت مستقل عمل می‌کنند. فناوری‌های خودکارسازی نیز تا حد زیادی بار نظارت روی منابع، اتصال سرویس‌ها و استقرار بارکاری را از روی دوش متخصصان آی‌تی برمی‌دارند.
بیشتر بخوانید: زیرساخت ابری چیست؟ راهنمای انتخاب زیرساخت ابری
مثال هایی از رایانش ابری در زندگی روزمره
رایانش ابری پدیده جدیدی نیست و مدت‌هاست همه ما تجربه استفاده از آن را داریم. در ادامه به چند نمونه رایج از پردازش ابری اشاره میکنیم:
1. سرویس‌های ایمیل
رایج‌ترین مثال استفاده از رایانش ابری در زندگی روزمره ایمیل است. سرویس‌های ایمیل مانند جیمیل و یاهو روی سرورهای ابری میزبانی شده و کاربران از هر دستگاهی که به اینترنت متصل است، به ایمیل‌های خود دسترسی دارند.
2. ذخیره‌سازی ابری
سرویس‌های ذخیره‌سازی ابری مانند گوگل درایو، Dropbox و OneDrive به کاربران امکان می‌دهند فایل‌های خود را به صورت امن در فضای ابری ذخیره کنند. دیگر نگران از دست دادن اطلاعات در صورت خرابی هارد دیسک خود نیستید و می‌توانید به راحتی فایل‌ها را با دیگران به اشتراک بگذارید.
بیشتر بخوانید: فضای ابری چیست و چه کاربردی دارد؟
3. نرم‌افزارهای ابری
سرویس‌هایی مانند گوگل داکس، و اپل iWork به شما امکان می‌دهند فایل‌های ورد، اکسل و پاورپوینت را به صورت آنلاین ایجاد، ویرایش و به اشتراک گذاری کنید. این نرم‌افزارها بر پایه رایانش ابری هستند و نیازی به نصب نرم‌افزار روی کامپیوتر خود ندارید.
4. استریم فیلم و موزیک
سرویس‌های پخش آنلاین مانند یوتیوب موزیک، اپل موزیک و اسپاتیفای محتوا را از سرورهای ابری پخش می‌کنند. به لطف این سرویس‌ها دیگر نیازی به دانلود فایل یا انتقال آن روی فلش نیست و می‌توانید به راحتی به میلیون‌ها آهنگ و فیلم دسترسی داشته باشید.
5. اپ‌های کاربردی موبایل
بسیاری از برنامههای موبایل مانند اینستاگرام و حتی نمونه‌های ایرانی از جمله اسنپ به صورت ابری کار می‌کنند. با استفاده از خدمات ابری در ساعت شلوغی مثلا ابتدای روز یا اواخر عصر سرویس‌های مختلف اسنپ از دسترس خارج نشده و به کاربران سرویس‌دهی میکند.
6. پشتیبان‌گیری از داده‌ها
سرویس‌های بکاپ داده‌ها مانند iCloud، گوگل بکاپ و OneDrive داده‌های کاربران را در فضای ابری پشتیبان تهیه می‌کنند تا در صورت خرابی دستگاه یا از دست دادن اطلاعات، آنها را بازیابی کنید.
اینها تنها چند نمونه از کاربردهای رایانش ابری در زندگی روزمره هستند. با پیشرفت رایانش ابری بیشتر شاهد بکارگیری آنها در بیشتر سرویس‌های دیجیتال خواهیم بود.
انواع خدمات رایانش ابری چیست؟
خدمات رایانش ابری به سه دسته «زیرساخت به عنوان سرویس»، «پلتفرم به عنوان سرویس» و «نرم‌افزار به عنوان سرویس» تقسیم می‌شود که هر کدام خدمات مختلفی را به کاربران ارائه می‌دهند. در ادامه به بررسی این سه دسته می‌پردازیم و مثال‌هایی را برای هرکدام ارائه میکنیم.
زیرساخت به‌عنوان سرویس (IaaS)
زیرساخت به‌عنوان سرویس کامل‌ترین مدل خدمات ابری است که در آن تمام زیرساخت‌های فیزیکی و مجازی برای کاربران فراهم می‌شود. فرض کنید می‌خواهید یک خانه بسازید، اما به جای اینکه خودتان مراحل ساخت و ساز را انجام دهید، به یک شرکت ساختمانی مراجعه می‌کنید. این شرکت پی‌ریزی خانه را انجام می‌دهد، بنا را می‌سازد و حتی سیستم‌های برق و آب را نصب میکند. در این سناریو شما به‌جای این که نگران جزئیات باشید، فقط در مورد ظاهر و امکانات بنا تصمیم‌گیری می‌کنید.
زیرساخت به‌عنوان سرویس هم دقیقا مشابه همین است. شما به یک سرویس‌دهنده مراجعه می‌کنید که زیرساخت‌های سخت‌افزاری و شبکه‌ای مانند سرورها، فضای ذخیره‌سازی و سیستم ارتباطی را در اختیارتان قرار می‌دهد. می‌توانید روی این زیرساخت‌ها نرم‌افزارها و برنامههای خود را اجرا کنید و مدیریت منابع را به عهده بگیرید، در حالی که سرویس‌دهنده به مدیریت سخت‌افزار و زیرساخت‌های پایه می‌پردازد.
«اپراتور اهورا»، اولین اپراتور خدمات زیرساخت هوش مصنوعی در ایران نمونه‌ای کامل از IaaS است. این پلتفرم از ۱۰ مدل سخت‌افزار قدرتمند از جمله انویدیا A100 برخوردار است که از قدرتمندترین پردازنده‌های گرافیکی (خرید سرور gpu) به شمار می‌رود. این کارت گرافیک با معماری پیشرفته و توانایی پردازش موازی بالا، ابزاری قدرتمند در حوزه‌های مختلف محاسبات علمی، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین بکار می‌رود.
ویژگی‌ها
- دسترسی به منابع محاسباتی مانند سرورها، فضای ذخیره‌سازی و شبکه.
- کنترل کامل بر سیستم‌عامل و برنامههای نصب شده.
- مقیاس‌پذیری بالا و امکان افزایش یا کاهش منابع بر اساس نیاز.
مثال‌ها
- پردازش ابری مانند ایران سرور، افرانت، داده سامانه فن آوا
- سرویس‌های ذخیره‌سازی ابری مانند آمازون S3 و گوگل کلاد
- سرور مجازی مانند آمازون EC2 و مایکروسافت اژور
- شبکه ابری مانند آمازون VPC و گوگل کلاد پلتفرم (GCP)
بیشتر بخوانید: iaas چیست؟ هر چیزی که راجع به IaaS باید بدانید!
پلتفرم به‌عنوان سرویس (PaaS)
در این مدل، یک محیط کامل توسعه نرم‌افزار شامل سیستم‌عامل، زبان‌های برنامه‌نویسی، ابزارهای توسعه، سرورهای وب و پایگاه داده از طریق اینترنت در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌گیرد. مدیریت زیرساخت‌ها و نگهداری از آنها بر عهده سرویس‌دهنده است و توسعه‌دهنده فقط بر ساخت و پیاده‌سازی نرم‌افزار متمرکز می‌شود. ارائه این پکیج کامل به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد به جای درگیر شدن با چالش‌های امنیت و زیرساخت، صرفا روی بهبود برنامه و ارائه قابلیت‌های جدید تمرکز کنند.
ویژگی‌ها
- ارائه محیطی برای توسعه، تست و پیاده‌سازی نرم‌افزار.
- عدم نیاز به مدیریت و نگهداری زیرساخت‌ها.
- ابزارها و فریم‌ورک‌های آماده برای توسعه‌دهندگان.
مثال‌ها
- سرویس‌های توسعه برنامه وب مانند Heroku و گوگل App Engine
- خدمات توسعه اپ موبایل مانند Firebase و مایکروسافت اژور موبایل
- توسعه برنامههای تحلیل داده مانند آمازون Redshift و گوگل BigQuery
نرم‌افزار به‌عنوان سرویس (SaaS)
نرم‌افزار به‌عنوان سرویس پرکاربردترین شکل از رایانش ابری است. در این مدل نرم‌افزارها به صورت آنلاین بر بستر اینترنت ارائه می‌شوند و کاربران نیازی به نصب برنامه روی سیستم خود ندارند.
با استفاده از SaaS هر زمان که قابلیت یا ویژگی جدیدی به برنامه اضافه شود، کاربر بدون نیاز به آپدیت اپلیکیشن به آن دسترسی پیدا خواهد کرد. علاوه بر این می‌توان برنامههای سنگین و نیازمند سخت‌افزار قوی را روی سیستم‌های قدیمی یا ضعیف‌تر اجرا کرد. تمام زیرساخت‌های فنی و مدیریت نرم‌افزار توسط ارائه‌دهنده انجام می‌شود و کاربر تنها از طریق مرورگر یا اپلیکیشن‌های سبک به سرویس دسترسی پیدا میکند.
بیشتر بخوانید: SaaS چیست؟ همه چیز راجع به سرویس ابری SaaS
ویژگی‌ها
- نیازی به نصب یا نگهداری نرم‌افزار نیست.
- دسترسی از طریق اینترنت و مرورگر وب.
- به‌روزرسانی‌ها به‌طور خودکار توسط ارائه‌دهنده انجام می‌شود.
مثال‌ها
- نرم‌افزارهای اداری آنلاین مانند گوگل داکس و آفیس
- نرم‌افزارهای مدیریت پروژه مانند میزیتو، Asana و Trello
- نرم‌افزارهای کاربردی مانند اپلیکیشن جیب
تابع به عنوان سرویس (FaaS)
FaaS هم نوعی پردازش ابری است که نسبت به سه دسته دیگر کاربرد کمتری دارد. این مدل محاسبات ابری به شما اجازه می‌دهد قطعات کوچکی از کد (که به آنها تابع یا Function گفته می‌شود) را بدون نیاز به مدیریت سرور اجرا کنید. به عبارت دیگر شما فقط روی نوشتن کد تمرکز می‌کنید و بقیه کارها مانند مدیریت سرور، حافظه، شبکه و مقیاس‌پذیری را به ارائه‌دهنده خدمات ابری می‌سپارید.
FaaS معمولاً برای اجرای کدهای کوتاه‌مدت و موقت مانند پردازش رویدادها، پاسخگویی به درخواست‌های وب، پردازش فایل‌ها و اجرای وظایف زمان‌بندی شده مناسب است. برای مثال تصور کنید می‌خواهید یک وب‌سایت ساده بسازید که وقتی کاربر روی دکمه کلیک میکند، ایمیل تایید برای او ارسال شود. در روش سنتی باید بعد از اجاره سرور و نصب سیستم عامل، یک پایگاه داده راه‌اندازی کرده و برنامه‌ای کامل بنویسید که این کار را انجام دهد. اما با FaaS فقط یک تابع کوچک می‌نویسید که این کار را انجام می‌دهد. وقتی کاربری روی دکمه کلیک میکند، تابع به صورت خودکار اجرا و ایمیل ارسال می‌شود.
ویژگی‌ها
- عدم نیاز به دانش عمیق مدیریت سرور
- پشتیبانی از زبان‌های برنامه‌نویسی متنوع
- پرداخت به ازای استفاده
- مقیاس‌پذیری خودکار
بیشتر بخوانید: بهترین فضای ابری رایگان کدام است؟ معرفی 8 فضای برتر 2025
مثال‌ها
آمازون AWS Lambda، مایکروسافت Azure Functions، گوگل Cloud Functions
جدول مقایسه انواع خدمات رایانش ابری
| ویژگی | SaaS | PaaS | IaaS | FaaS |
| تعریف | ارائه نرم‌افزار از طریق اینترنت بدون نیاز به نصب | فراهم‌سازی پلتفرم برای توسعه و اجرای اپلیکیشن‌ها | ارائه منابع محاسباتی پایه مانند سرور، ذخیره‌سازی و شبکه | اجرای توابع کوچک و مستقل کد |
| سطح کنترل | کمترین کنترل | متوسط | کنترل بالا | کمترین کنترل |
| مدیریت | توسط ارائه‌دهنده سرویس مدیریت می‌شود. | کاربر مسئولیت مدیریت پلتفرم را بر عهده دارد. | کاربر مسئولیت مدیریت زیرساخت را بر عهده دارد. | توسط ارائه‌دهنده سرویس مدیریت می‌شود. |
| مزایا | دسترسی آسان، هزینه‌های پایین، به‌روزرسانی خودکار | انعطاف‌پذیری بالا، سرعت توسعه، تمرکز بر توسعه اپلیکیشن | کنترل کامل بر منابع، سفارشی‌سازی بالا | مقیاس‌پذیری بالا، هزینه‌های پایین، سرعت توسعه |
| معایب | محدودیت در سفارشی‌سازی، وابستگی به ارائه‌دهنده سرویس | هزینه‌های بالاتر نسبت به SaaS، پیچیدگی بیشتر | نیاز به تخصص فنی بالا، هزینه‌های نگهداری | محدودیت در پیچیدگی توابع |
| کاربردها | نرم‌افزارهای اداری | توسعه وب‌اپلیکیشن، پلتفرم‌های موبایل، بازی | میزبانی وب‌سایت‌ها، پایگاه داده‌ها، برنامههای کاربردی سازمانی | پردازش توابع کوچک، میکروسرویس، تحلیل داده‌های بلادرنگ |
| مثال‌ها | Google Drive، Salesforce, Microsoft 365 | AWS Elastic Beanstalk, Heroku, Google App Engine | AWS EC2, Azure Virtual Machines, Google Compute Engine | AWS Lambda, Azure Functions, Cloud Functions |
کاربرد رایانش ابری برای سازمان‌ها و کاربران عمومی
کاربردهای پردازش ابری به قدری گسترده است که از سازمان‌های بزرگ با هزاران نفر پرسنل گرفته تا شرکت‌های کوچک و حتی کاربران عادی می‌توانند از مزایای آن بهره ببرند. در ادامه برخی از مهمترین کاربردهای رایانش را ابری توضیح می‌دهم:
1. تست و توسعه نرم‌افزار
محیط‌های توسعه و تست نرم‌افزار در فضای ابری به سرعت ایجاد و حذف می‌شوند که باعث کاهش هزینه و زمان توسعه نرم‌افزار می‌شود. اعضای تیم توسعه می‌توانند به صورت همزمان و از هر نقطه دنیا به کدهای پروژه دسترسی داشته باشند و تغییرات را به اشتراک بگذارند.
2. ذخیره‌سازی اطلاعات
سازمان‌ها می‌توانند از خدمات ذخیره‌سازی ابری برای ذخیره و مدیریت حجم زیادی از داده‌ها استفاده کنند. این روش باعث کاهش هزینه‌های نگهداری و افزایش امنیت و دسترسی‌پذیری به اطلاعات می‌شود.
3. پردازش کلان داده
سازمان‌هایی که با داده‌های حجیم سروکار دارند، می‌توانند از خدمات رایانش ابری برای تحلیل داده‌های بزرگ استفاده کنند. پلتفرم‌های ابری مانند گوگل Cloud Dataproc و آمازون EMR ابزارهای پیشرفته‌ای در این زمینه ارائه می‌دهند. این امکانات به سازمان‌ها کمک میکند تا بدون نیاز به زیرساخت‌های پیچیده، الگوها و روندهای پنهان در داده‌ها را کشف کرده و تصمیمات بهتر و سریع‌تری بگیرند.
4. میزبانی تحت وب
سازمان‌ها و حتی کاربران عادی می‌توانند به راحتی وب‌سایت‌های شخصی یا فروشگاه‌های آنلاین خود را با استفاده از خدمات میزبانی ابری مثل آمازون AWS یا گوگل GSP راه‌اندازی کنند.
5. رایانش توزیع شده
شرکت‌ها و مؤسسات تحقیقاتی که نیاز به پردازش‌های سنگین و محاسبات پیچیده دارند، با سرویس‌های ابری این عملیات را به صورت توزیع‌شده انجام می‌دهند. برای مثال محاسبات علمی پیچیده در حوزه‌های زیست‌شناسی، فیزیک و هوش مصنوعی از طریق ابر توزیع شده انجام می‌شود.
6. بازیابی اطلاعات
می‌توان از فضای ابری برای پشتیبان‌گیری مداوم از اطلاعات حیاتی خود استفاده کرد. این ویژگی در صورت بروز خرابی سخت‌افزاری یا مشکلات دیگر بازیابی سریع اطلاعات را امکان‌پذیر میکند.
7. ابر هیبریدی
این مدل ترکیبی از ابر خصوصی و ابر عمومی است و به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا از مزایای هر دو نوع ابر به طور همزمان بهره‌مند شوند.
8. هوش مصنوعی
هوش مصنوعی در اپراتورهایی نظیر «اهورا» به عنوان یک سرویس در دسترس است و از طریق رابط کاربری به آسان‌ترین شکل ممکن ارائه می‌شود. برای مثال یک توسعه که نیاز به ابزار شناسایی چهره دارد یا سازمانی که می‌خواهد پیامدهای تصمیمات را بر اساس داده‌های قبلی با استفاده از AI پیش‌بینی کند از مزایای هوش مصنوعی بهره‌مند می‌شوند.
9. اینترنت اشیا
رایانش ابری فرایندهای پردازش و مدیریت داده را در IoT به شدت ساده میکند. با استفاده از ابزارهای تحلیل داده در ابر، می‌توان از داده‌های جمع‌آوری شده برای تصمیم‌گیری بهتر و بهینه‌سازی فرآیندها استفاده کرد.
مزایای رایانش ابری یا Cloud computing چیست؟
رایانش ابری مزایای متعددی دارد که آن را به یک فناوری محبوب و کاربردی تبدیل کرده‌اند. در ادامه، مزایای اصلی رایانش ابری را مرور میکنیم.
1. صرفه‌جویی در هزینه‌ها
به لطف رایانش ابری سازمان‌ها نیازی به خرید و نگهداری سخت‌افزارهای گران‌قیمت ندارند و می‌توانند هزینه‌های زیرساخت را به حداقل برسانند. مدل پرداخت به‌ازای استفاده به کاربران این امکان را می‌دهد که تنها برای منابع مصرف شده هزینه بپردازند. همچنین، هزینه‌های جاری مانند برق، خنک‌سازی و نیروی انسانی برای مدیریت این زیرساخت‌ها نیز حذف می‌شود.
2. انعطاف‌پذیری
با رایانش ابری می‌توان در لحظه و به راحتی منابع سخت‌افزاری مورد نیاز را افزایش یا کاهش داد. این مزیت برای کسب‌وکارهایی که با نوسان تقاضا روبرو هستند بسیار مفید است.
3. دسترسی آسان
ذخیره ابری اطلاعات و برنامهها یعنی مهم نیست شما در چابهار هستید یا تهران، کافی است گوشی را از جیبتان درآورید تا به تمام فایل‌ها و اپلیکیشن‌ها دسترسی داشته باشید. کارکنان دورکار هم می‌توانند از هر نقطه دنیا با اتصال به اینترنت روی پروژه‌های سازمان کار کرده یا به مشتریان سرویس دهند.
4. پایداری بالا
رایانش ابری به سازمان‌ها کمک میکند تا در برابر حوادث غیرمترقبه مانند بلایای طبیعی، حملات سایبری یا قطعی برق که در ایران به یک معضل تبدیل شده، مقاوم‌تر شوند. با ذخیره داده‌ها در ابر می‌توان در صورت بروز هرگونه مشکلی به سرعت داده‌های خود را بازیابی کرده و به فعالیت ادامه دهند.
5. به‌روزرسانی و نگهداری آسان
نرم‌افزارها و خدمات در فضای ابری به‌طور خودکار به‌روزرسانی می‌شوند و کاربران نیازی به انجام این کار به صورت دستی ندارند. این امر بار تیم‌های فناوری اطلاعات را کاهش داده و می‌توانند روی پروژه‌های مهم‌تر تمرکز کنند.
6. افزایش بهره‌وری
توسعه‌دهندگان محیط توسعه و آزمایش را به سرعت راه‌اندازی کرده و منابع مورد نیاز را برای استقرار و تست محصول به سادگی تنظیم می‌کنند. علاوه بر این دسترسی آسان و سریع به طیف گسترده‌ای از فناوری‌ها و ابزارهای جدید، توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا محصولات خود را با کیفیت بالاتر و کارایی بهتر ارائه دهند. این مزیت برای استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های کوچک با منابع محدود، مهم‌تر است چون محصولات خود را به سرعت و با هزینه کم به بازار عرضه می‌کنند.
بیشتر بخوانید: رایانش مرزی (Edge Computing) چیست؟
معایب رایانش ابری چیست؟
پردازش ابری مثل هر فناوری دیگری در کنار مزایای متعدد، عاری از مشکل هم نیست. در ادامه با معایب رایانش ابری آشنا می‌شویم.
1. خطرات امنیتی
هک اطلاعات، سرقت هویت و دسترسی غیرمجاز به داده‌ها از جمله خطراتی هستند که سازمان‌ها را تهدید می‌کنند. عدم شفافیت در مورد نحوه نگهداری و محافظت از داده‌ها توسط ارائه‌دهندگان خدمات ابری نیز دغدغه دیگری است.
2. هزینه‌های غیرقابل پیش‌بینی
پرداخت به ازای استفاده در ابتدا جذاب به نظر می‌رسد اما گاهی بیش از حد پیچیده شده و منجر به هزینه‌های غیرمنتظره می‌شوند. بسیاری از سرویس‌های ابری به یکدیگر وابسته هستند. به عنوان مثال پایگاه داده به یک سرویس محاسباتی نیاز داشته باشد و این وابستگی‌ها، محاسبه هزینه‌های کل را پیچیده‌تر میکند. همچنین هزینه‌های انتقال داده، ذخیره‌سازی و مدیریت سیستم، ممکن است به صورت جداگانه محاسبه و به هزینه‌های اصلی اضافه شوند.
3. کنترل محدود روی زیرساخت
در رایانش ابری کاربران کنترل کمی روی زیرساخت‌های فیزیکی و مجازی دارند. در نتیجه اگر مشکلی در سرورها یا شبکه‌های ارائه‌دهنده خدمات ابری به وجود آید، کاربر باید منتظر بمانند تا شرکت ارائه‌دهنده آن مشکل را برطرف کند.
4. وابستگی به ارائه دهنده
زمانی که سازمان تصمیم می‌گیرد از خدمات ابری استفاده کند، عملاً بخش قابل توجهی از زیرساخت‌ها و داده‌های خود را به یک ارائه دهنده خارجی می‌سپارد. حال اگر سازمان بخواهد به دلایلی مانند افزایش هزینه‌ها، مشکلات عملکرد یا تغییر در نیازهای کسب‌وکار، ارائه‌دهنده خدمات ابری خود را تغییر دهد، با چالش‌های زیادی روبرو خواهند شد. این فرایند معمولاً زمان‌بر، پرهزینه و پیچیده است.
5. مشکلات مهاجرت به ابر
مهاجرت از زیرساخت‌های سنتی به رایانش ابری فرآیندی پیچیده و زمان‌بر است. انتقال داده‌ها و برنامهها به محیط ابری می‌تواند با مشکلاتی مانند ناسازگاری برنامههای قدیمی با زیرساخت‌های ابری، نیاز به تغییرات در کد و معماری برنامهها یا ریسک‌های انتقال داده‌ها همراه باشد. همچنین پس از مهاجرت هم بازگشت به زیرساخت‌های فیزیکی یا تغییر ارائه‌دهنده خدمات ابری با چالش‌هایی همراه خواهد بود.
بیشتر بخوانید: سرور GPU چیست و چه کاربردهایی دارد؟
جمع بندی
رایانش ابری ارائه خدمات محاسباتی مانند سرور، ذخیره‌سازی و نرم‌افزار از طریق اینترنت است. سه نوع اصلی آن شامل زیرساخت به عنوان سرویس (IaaS)، پلتفرم به عنوان سرویس (PaaS) و نرم‌افزار به عنوان سرویس (SaaS) می‌شود.
از مزایای رایانش ابری می‌توان به کاهش هزینه‌های زیرساخت، مقیاس‌پذیری بالا و دسترسی آسان از هر مکان اشاره کرد. با این حال معایبی نیز دارد از جمله مسائل امنیتی و حریم خصوصی، وابستگی به اینترنت و کنترل محدود بر زیرساخت‌های فیزیکی. هزینه‌های پنهان هنگام استفاده طولانی‌مدت هم می‌تواند در برخی موارد به مشکل تبدیل شود.
کاربردهای رایانش ابری بسیار گسترده است و از ذخیره‌سازی از داده‌ها گرفته تا توسعه برنامههای کاربردی، تجزیه و تحلیل داده‌ها، میزبانی وب، اجرای نرم‌افزار و پردازش داده‌های بزرگ را شامل می‌شود.
در نهایت رایانش ابری می‌تواند به افزایش بهره‌روری و کاهش هزینه‌ها به سازمان کمک کند؛ با این حال سازمان‌ها باید مزایا و معایب آن را به دقت بررسی کرده و با توجه به نیازهای خود، بهترین مدل پردازش ابری را انتخاب کنند.
سوالات متداولی که شما می‌پرسید؟
1. رایانش ابری چیست ؟
رایانش ابری به ارائه خدمات محاسباتی مانند سرور، ذخیره‌سازی و نرم‌افزار از طریق اینترنت گفته می‌شود.
2. مزایای رایانش ابری چیست ؟
کاهش هزینه‌ها، افزایش انعطاف‌پذیری، دسترسی‌پذیری بالا و امنیت بیشتر از مزایای اصلی رایانش ابری هستند.
3. انواع رایانش ابری چیست ؟
سه نوع اصلی رایانش ابری شامل زیرساخت به عنوان سرویس (IaaS)، پلتفرم به عنوان سرویس (PaaS) و نرم‌افزار به عنوان سرویس (SaaS) می‌شود.
4. کاربرد رایانش ابری در زندگی روزمره چیست؟
استفاده از ایمیل، ذخیره‌سازی فایل‌ها در گوگل درایو، پخش فیلم در نتفلیکس و استفاده از گوگل داکس و گوگل شیت
5. رایانش ابری برای کسب و کارهای کوچک مناسب است؟
بله، رایانش ابری می‌تواند به کسب و کارهای کوچک در کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی کمک کند.
6. آیا داده‌های من در فضای ابری امن هستند؟
ارائه دهندگان خدمات ابری از اقدامات امنیتی پیشرفته برای محافظت از داده‌های شما استفاده می‌کنند. با این حال، انتخاب ارائه دهنده معتبر و رعایت اصول امنیتی از جانب شما نیز ضروری است.
7. استفاده از رایانش ابری به دانش فنی نیاز دارد؟
برخی از سرویس‌های ابری مانند SaaS به دانش فنی نیاز ندارند اما استفاده از IaaS نیازمند تخصص فنی بیشتری است.
منابع
