ابر عمومی انقلابی در دنیای فناوری به پا کرده که در آن نوآوری و چابکی حرف اول را می‌زند. این سرویس با ارائه منابع محاسباتی قدرتمند به شما این فرصت را می‌دهد که از رقبایتان پیشی بگیرید، هزینه‌ها را کاهش داده و با سرعت باورنکردنی به نیازهای بازار پاسخ دهید. در این مطلب بررسی می‌کنیم که ابر عمومی چیست، چه مزایا و کاربردهایی دارد و چرا کسب‌وکارهای هوشمند روزبه‌روز بیشتر به آن روی می‌آورند.
ابر عمومی چیست؟
ابر عمومی (Public Cloud) یک مدل رایانش ابری است که در آن منابع محاسباتی، ذخیره‌سازی و خدمات فناوری اطلاعات توسط ارائه‌دهندگان خدمات ابری و به صورت اشتراکی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. این منابع شامل سرورها، فضای ذخیره‌سازی، نرم‌افزارها، پایگاه‌های داده و سایر خدمات است که به صورت مقیاس‌پذیر و بر اساس نیاز کاربران ارائه می‌شوند.
در ابر عمومی زیرساخت‌ها و منابع توسط شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ابری مانند آمازون (AWS)، مایکروسافت (Azure) و ایران سرور مدیریت می‌شوند. کاربران به جای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فیزیکی خود، می‌توانند منابع را به صورت اشتراکی و با پرداخت هزینه بر اساس مصرف استفاده کنند.
بهره‌گیری از مزایای ابر عمومی نیازمند انتخاب یک پلتفرم مطمئن و گسترده است. برای مشاهده نمونه‌ای از راهکارهای پیشرفته و مدیریت آسان منابع ابری، می‌توانید به فضای ابری اهورا مراجعه کنید و از امکانات یکپارچه آن بهره‌مند شوید.
ابر عمومی به دلیل دسترسی آسان، هزینه‌های پایین‌تر نسبت به زیرساخت داخلی و قابلیت مقیاس‌پذیری، گزینه‌ای محبوب برای کسب‌وکارها، توسعه‌دهندگان و حتی کاربران عادی است.
با این سرویس سازمان‌ها می‌توانند به فناوری‌های نوظهوری مانند AI (هوش مصنوعی چیست)، بلاکچین و اینترنت اشیا (IoT) دسترسی داشته باشند که کیفیت خدمات و تجربه مشتریان را بهبود می‌بخشد.
نحوه عملکرد ابر عمومی
عملکرد ابر عمومی بر پایه مفاهیم مجازی‌سازی، تقسیم‌بندی منابع و اتوماسیون سیستم‌ها تنظیم شده است. در ادامه به توضیح اجزای اصلی آن می‌پردازیم.
1. مراکز داده (Data Centers)
ارائه‌دهندگان ابر عمومی شبکه‌ای از مراکز داده را در نقاط مختلف جهان در اختیار دارند. این مراکز شامل سرورها، تجهیزات ذخیره‌سازی و شبکه هستند که خدمات ابری را پشتیبانی می‌کنند. مدیریت مراکز داده توسط ارائه‌دهنده انجام شده و کاربران از طریق اینترنت به این منابع دسترسی دارند.
2. مجازی‌سازی (Virtualization)
برای درک دقیق «مجازی‌سازی چیست»، ابتدا باید بدانیم فناوری مجازی‌سازی قلب تپنده ابر عمومی است؛ این فناوری امکان تقسیم یک منبع فیزیکی (مانند سرور) را به چندین منبع مجازی مستقل فراهم می‌کند، به‌طوری‌که هر سرور فیزیکی می‌تواند همزمان چند ماشین مجازی (VM) با سیستم‌عامل و نرم‌افزارهای مجزا را میزبانی کند. اگر می‌خواهید بیشتر بدانید و عمیق‌تر با «مجازی‌سازی چیست» آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله مربوطه را مطالعه کنید.
3. تخصیص منابع (Resource Pooling)
در ابر عمومی منابع پردازنده، حافظه و فضای ذخیره‌سازی به‌صورت اشتراکی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. این منابع به‌طور پویا و بر اساس تقاضا تخصیص داده می‌شوند و کاربران فقط برای حجم استفاده شده هزینه پرداخت می‌کنند.
4. API و یکپارچه‌سازی (API Integration)
سرویس‌دهنده یک API را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد تا از آن برای اتصال سرویس‌های ابری به نرم‌افزارهای خود استفاده کنند. این API امکان خودکارسازی وظایف مختلف، از جمله تأمین منابع، مدیریت داده‌ها و نظارت بر عملکرد سرویس‌ها را فراهم می‌کنند.
استفاده از ابر عمومی معمولاً یکی از گزینه‌های محبوب در میان انواع خدمات ابری به‌شمار می‌رود، اما درک کاربرد دقیق هر مدل مستلزم شناخت چارچوب کلی آن‌هاست. برای آشنایی با ساختار، مزایا و مدل‌های اصلی، مقاله خدمات ابری چیست؟ نقطۀ شروع بسیار خوبی است.
انواع سرویس‌های ابر عمومی
سرویس‌های ابر عمومی در سه مدل اصلی ارائه می‌شود که هر کدام سطح متفاوتی از کنترل، انعطاف‌پذیری و مدیریت را برای کاربران فراهم می‌کنند.
1. زیرساخت به عنوان سرویس (IaaS)
در سرویس IaaS ارائه‌دهنده ابر زیرساخت‌های اساسی مانند سرورها، شبکه و فضای ذخیره‌سازی را به‌صورت مجازی ارائه می‌دهد. کاربران می‌توانند این منابع را اجاره کنند، پیکربندی کرده و بر اساس نیاز خود مقیاس‌دهی کنند. نمونه‌های آن شامل آمازون AWS، مایکروسافت اژور VM و گوگل CM است. اگر در مورد سرویس IaaS می خواهید بیشتر بدانید و با مزایای آن اشنا شوید پیشنهاد می کنیم مقاله iaas چیست را بخوانید.
2. پلتفرم به عنوان سرویس (PaaS)
این مدل یک محیط توسعه و استقرار ابری فراهم می‌کند که شامل ابزارهای برنامه‌نویسی، پایگاه‌های داده و سرویس‌های مدیریت‌شده است. توسعه‌دهندگان بدون نگرانی از مدیریت زیرساخت‌ها برنامه‌های خود را طراحی، آزمایش و اجرا می‌کنند. گوگل App Engine و اژور App Services از نمونه‌های محبوب PaaS هستند.
3. نرم‌افزار به عنوان سرویس (SaaS)
در این مدل ابر عمومی نرم‌افزارهای کاربردی از طریق اینترنت و بر روی سرورهای ارائه‌دهنده اجرا می‌شوند. کاربران از این نرم‌افزارها بدون نیاز به نصب یا مدیریت آنها بهره می‌برند. برای مثال می‌توان به گوگل Workspace، مایکروسافت ۳۶۵ و دراپ‌باکس اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: SaaS چیست؟ همه چیز درباره نرم افزار به عنوان سرویس
ویژگی‌های ابر عمومی
ابر عمومی دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است که آن را به یکی از محبوب‌ترین مدل‌های رایانش ابری تبدیل کرده است:
- دسترسی‌پذیری بالا: منابع ابری در چندین مرکز داده توزیع شده‌اند و ارائه‌دهندگان از مکانیزم‌های افزونگی برای کاهش قطعی سرویس استفاده می‌کنند.
- معماری چند مستاجری: منابع سخت‌افزاری در ابر عمومی بین کاربران مشترک است اما هر کدام در ماشین مجازی خود فعالیت می‌کنند و تاثیر چندانی روی هم ندارند.
- انعطاف‌پذیری: کاربران می‌توانند منابع را بسته به نیازشان به‌صورت خودکار افزایش یا کاهش دهند تا هزینه‌ها بهینه شود.
- امنیت مدیریت‌شده: ارائه‌دهندگان ابر عمومی از سپرهای امنیتی پیشرفته، پروتکل‌های رمزگذاری و کنترل‌های دسترسی برای محافظت از داده‌ها استفاده می‌کنند.
- پرداخت به‌ازای مصرف: کاربران تنها هزینه منابع مصرف شده را پرداخت می‌کنند که باعث کاهش هزینه‌های عملیاتی می‌شود.
- یکپارچگی با سایر فناوری‌ها: ابر عمومی امکان استفاده از هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، بلاکچین و اینترنت اشیا را فراهم می‌کند.
دلایل استفاده از ابر عمومی
بر اساس گزارش «گارتنر» در سال ۲۰۲۳ بیش از ۹۴درصد کسب‌وکارها در سراسر جهان از نوعی سرویس ابری (عمومی، خصوصی یا ترکیبی) استفاده می‌کنند. در این میان ابر عمومی به خاطر مزایای متعدد محبوب‌ترین گزینه است. این مزایا شامل موارد زیر می‌شود:
1. صرفه‌جویی در هزینه‌ها
بزرگ‌ترین مزیت ابر عمومی هزینه‌های مقرون‌به‌صرفه است. در این مدل به جای سرمایه‌گذاری سنگین روی سخت‌افزار و زیرساخت، فقط برای منابع استفاده شده هزینه پرداخت می‌کنید. برخی ارائه‌دهندگان پلن رایگان یا تخفیف بلندمدت نیز ارائه می‌دهند که به کاهش هرچه بیشتر هزینه‌ها کمک می‌کند.
2. مقیاس‌پذیری عالی
با ابر عمومی می‌توانید در هر لحظه و فقط با چند کلیک منابع خود را افزایش یا کاهش دهید. با این سطح از انعطاف‌پذیری دیگر نگران کمبود منابع برای گسترش کسب‌وکارتان نخواهید بود. حتی می‌توانید سرورها را نزدیک به محل جغرافیایی مشتریان انتخاب کنید تا از حداکثر کارایی بهره ببرند.
3. عرضه سریع‌تر محصول به بازار
به لطف ابر عمومی تیم توسعه شما از نگهداری، به‌روزرسانی و مدیریت زیرساخت آزاد می‌شود چون این مسئولیت بر عهده سرویس‌دهنده است. در نتیجه تیم می‌تواند روی نوآوری، توسعه راهکارها و برآورده‌سازی نیازهای مشتریان تمرکز کنند.
4. قابلیت اطمینان و پایداری بالا
سرویس‌دهنده‌ها در مراکز داده خود از جدیدترین سخت‌افزار و نرم‌افزار بهره برده و قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند پشتیبان‌گیری خودکار و بازیابی پس از حادثه دارند. در کنار آن برخوردار بودن از سرورهای متعدد و فناوری‌هایی مانند CDN و لود بالانسر، آپ‌تایم حداکثری و دسترسی مداوم به داده‌ها را تضمین می‌کند.
5. دسترسی به فناوری‌های جدید
ارائه‌کنندگان ابر عمومی ابزارهای پیشرفته‌ای را برای تحلیل داده، هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (ML) در اختیار کاربر قرار می‌دهند. این موضوع به کسب‌وکارهایی که منابع مالی یا تخصص داخلی کافی ندارند، کمک می‌کند تا بدون نیاز به سرمایه‌گذاری سنگین از فناوری‌های روز بهره ببرند.
معایب ابر عمومی چیست؟
ابرهای عمومی در کنار مزایای متعدد چالش‌هایی نیز دارند که باید پیش از استفاده از آنها آگاه باشید.
1. چالش‌های امنیتی
در ابر عمومی داده‌ها روی زیرساخت‌های مشترک میزبانی می‌شوند که نگرانی‌هایی را درباره حریم خصوصی و امنیت اطلاعات ایجاد کند. هرچند سرویس‌دهندگان معیارهای امنیتی قدرتمندی پیاده می‌کنند اما سرویس‌های ابری همچنان در معرض حملات DDoS، بدافزارها و فیشینگ قرار دارند.
اقداماتی مثل رمزنگاری داده‌ها، احراز هویت چند عاملی، فایروال‌های ابری و استفاده از ابزارهای مانیتورینگ امنیت ابر عمومی را بهبود می‌بخشند.
2. وابستگی به ارائه‌دهنده
هر سرویس‌دهنده ابر عمومی استانداردها، ابزارها و فرآیندهای خاص خود را دارد. این موضوع می‌تواند جابه‌جایی داده‌ها و برنامه‌های کاربردی را بین ارائه‌دهندگان مختلف دشوار کند.
3. کنترل محدود روی داده‌ها و زیرساخت
در مدل ابر عمومی مشتریان از زیرساخت‌های مشترک استفاده می‌کنند که مدیریت کامل آن در اختیار ارائه‌دهنده سرویس است. بنابراین کسب‌وکارها کنترل کمی روی نحوه ذخیره‌سازی، پردازش و مدیریت داده‌های خود دارند.
وقتی حجم پردازش شما ثابت و قابل پیش‌بینی باشد، بهره‌مندی از منابع اختصاصی می‌تواند هزینه‌های کلی را کاهش داده و عملکرد بهتری ارائه دهد. برای درک چگونگی تخصیص منابع اختصاصی و بهینه‌سازی هزینه‌ها، نگاهی به مطلب «ابرخصوصی چیست؟» بیندازید.
جمع‌بندی
ابر عمومی سرویس‌های محاسباتی، پردازشی و شبکه را به صورت مقرون‌به‌صرفه و اشتراکی در اختیار سازمان‌ها و کاربران قرار می‌دهد. مزایای آن دسترسی به منابع مقیاس‌پذیر، کاهش هزینه‌ها و افزایش انعطاف‌پذیری است اما چالش‌هایی مانند وابستگی به سرویس‌دهنده و نگرانی‌های امنیتی هم دارد. بنابراین تصمیم به استفاده از ابر عمومی باید بر اساس ارزیابی دقیق نیازها، ریسک‌ها و موارد مربوطه انجام گیرد.
سوالات متداولی که شما می‌پرسید؟
1. ابر عمومی چیست؟
یک مدل رایانش ابری است که در آن ارائه‌دهنده سرورها، فضای ذخیره‌سازی و برنامه‌ها را از طریق اینترنت در اختیار عموم قرار می‌دهد.
2. تفاوت ابر عمومی و خصوصی چیست؟
در ابر عمومی منابع آن بین چندین کاربر به اشتراک گذاشته می‌شود اما ابر خصوصی فقط برای یک سازمان خاص طراحی شده و امنیت و کنترل بیشتری دارد.
3. مزایای استفاده از ابر عمومی چیست؟
مقیاس‌پذیری بالا، کاهش هزینه‌های زیرساختی، دسترسی آسان از هر نقطه، مدیریت و نگهداری توسط ارائه‌دهنده.
4. معایب ابر عمومی چیست؟
نگرانی‌های امنیتی بالقوه به دلیل اشتراک منابع، کنترل کمتر بر زیرساخت نسبت به ابر خصوصی و وابستگی به ارائه‌دهنده.
5. ابر عمومی مناسب چه شرکت‌هایی است؟
کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ، استارتاپ‌ها و حتی دولت برای میزبانی اپلیکیشن‌ها، پردازش داده و ذخیره‌سازی اطلاعات از ابر عمومی استفاده می‌کنند.
6. آیا ابر عمومی امن است؟
بله؛ اما امنیت آن به سیاست‌های ارائه‌دهنده و اقدامات امنیتی کاربران بستگی دارد. رمزنگاری، کنترل دسترسی و احراز هویت چندمرحله‌ای از روش‌های افزایش امنیت هستند.
7. آیا می‌توانم داده‌ها را بین ارائه‌دهندگان ابر عمومی منتقل کنم؟
بله؛ اما فرآیند مهاجرت ابری می‌تواند پیچیده باشد و نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارد.
8. آیا می‌توان از ابر عمومی و خصوصی همزمان استفاده کرد؟
بله؛ این مدل به ابر ترکیبی (Hybrid Cloud) معروف است و به سازمان‌ها امکان می‌دهد از مزایای هر دو مدل بهره ببرند.
منبع
